HRABIA HENRYK ŁUBIEŃSKI (1793 – 1883)

Henryk ŁubieńskiHrabia Henryk Łubieński urodził się 11.07.1793 roku w Pradze. Syn Feliksa i Tekli Teresy, znany ziemianin, hrabia, finansista, współorganizator Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, poseł na Sejm Królestwa Polskiego, działacz gospodarczy i przemysłowiec.

W roku 1818 zaplanował budowę cukrowni w Kazimierzy Wielkiej, którą wybudował jego brat Kazimierz.

W roku 1820 został radcą wojewódzkim, a w 1828 roku ukończył studia prawnicze w Warszawie.

Właściciel wielu majątków tj: Wiskitek, Guzowa, Kazimierza, Firleja i Lubartowa. W roku 1829 został Dyrektorem Banku Polskiego. W latach 1832 – 1842 piastował stanowisko wice dyrektora Banku Polskiego.

Był współzałożycielem wielu zakładów przemysłowych, przedsiębiorstw prywatnych, a zwłaszcza górniczych i hutniczych. Inicjator założenia w 1834 roku Huty Bankowa. Odlew jego popiersia był pierwszym w Polsce odlewem z żelaza wytopionego w Wielkim Piecu w oparciu o proces wielkopiecowy na bazie koksu. W 1835 roku był jednym z głownych inicjatorów budowy linii kolejowej łączącej Warszawe z Zagłębiem Dąbrowskim (Kolej Warszawsko – Wiedeńska)

W latach 1835 – 1839 był dierżawca dóbr ostrowieckich, w tym Zakładu Zelaznego w Kuźni (obecnie dzielnica Ostrowca Świętokrzyskiego) w skład którego wchodziły : Wielki Piec, fryszerki, kuźnia, tartak i młyn. Ostatecznie prawnym włascicielem dóbr ostrowieckich został w 1839 roku po rozliczeniu finansowym z bankierem warszawskim Abrahamem Cohenem.

W 1837 roku zlecił swojemu plenipotentowi Antoniemu Klimkiewiczowi jednemu z pierwszych absolwentów kieleckiej Szkoły Akademiczno – Górniczej budowy nowej huty niedaleko od Ostrowca na prawym brzegu rzeki Kamiennej. W roku 1839 oddano do eksploatacji dwa wielkie piece z niezbędnym zapleczem technicznym a także w latach 1837 – 1839 wybudowano osadę fabryczną zwaną Klimkiewiczów.

W 1842 roku namiestnik cara usunął Henryka Łubiańskiego z kierownictwa Banku Polskiego.

Został oskarżony i aresztowany za korzystanie z publicznych środków Banku Polskiego dla finansowania celów prywatnych. Po długim śledztwie w 1848 roku skazano go na 4 lata więzienia zamienione potem na rok pobytu w twierdzy Zamość i osiedlenie w głębi Rosji na 3 lata.

Powrócił do kraju w 1854 roku. Zmarł w swoim rodowym majątku Wiskitkach 17.09.1883 roku.

 

Literatura

OSTROWIEC

Dobra ostrowieckie i ich własciciele

autor : Waldemar, Ryszard Brociek

Katalog Wystawy

Muzeum Historyczno – Archeologiczne w Ostrowcu Św.

1993 r.